SİFİLİZ / FRENGİ TESTİ

SİFİLİZ / FRENGİ NEDİR? ÜLKEMİZDE YAYGIN MIDIR ?

Frengi  Treponema pallidum adı verilen bakterinin neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. 

Yaygınlığı ülkemizde ve dünyada artış göstermektedir.  Sifiliz HIV enfeksiyonunun bulaşmasında da etkilidir. Korunmasız cinsel ilişkide bulunan her yaşta ve cinsiyetteki bireylerde  görülebilir. Ayrıca sifiliz enfeksiyonuna sahip kişilerin eşyalarını kullanmakla da bulaş mümkün olabilmektedir. İlk yıl bulaşıcılık çok yüksektir.

https://hsgm.saglik.gov.tr/

SİFİLİZ NASIL BULAŞIR ? KİMLERDE GÖRÜLÜR ?

Korunmasız cinsel ilişki en önemli bulaş yoludur. Birden fazla partneri olan ve korunmasız ilişkide bulunan herkes risk altındadır.

Sifilizin lezyonlarına temas ile de bulaş gerçekleşir. Bu yaralar dış genital organlar, vajina, makat, rektum, ağız ve dudaklarda görülebilir. 

Anneden bebeğe geçiş görülür.

Bulgular cinsel ilişkiden sonraki 3 hafta içinde ortaya çıkmaya başlar. Hastalık üç evrede görülebilir.

SİFİLİZ BELİRTİLERİ

Sifiliz 3 evrede çeşitli belirtilere ve hastalıklara yol açar.

Birinci evrede, vücuda giren bakteri kan ve lenf  dolaşımı ile vücuda yayılır. Ortalama 21 günde tipik bir sifiliz yarası görülür. Şankr adı verilen kenarları belirgin, sert, yuvarlak-oval, tek yada birden fazla ağrısız bir yara oluşur. Bu yara ağrısız olduğundan farkedilmeyebilir. Tedavi olunmadığında bu yaralar kaybolsa bile 2. Evreye geçilir.

2. evre ortalama 1 ila 6 ay arasında belirtiler başlar.  Ateş, boğaz ağrısı, kas ağrıları, halsizlik, lenf bezlerinde şişlik, yaygın lezyonlar, bulantı, kusma gibi belirtiler görülür. Lezyonlar ağız, yutak ve genital bölge mukozasında gri-beyaz plaklar şeklinde de görülebilir. Sinir sistemi tutulumu, karaciğer, göz, böbrek tutulumu görülebilir.

3. evre gizli evre olarak adlandırılır. 10-30 yıl sonra Kas hareketlerinin koordinasyonunda güçlük, felç, hissizlik, körlük, ruhsal bozukluklar, kalp ve damar tutulumu ve buna bağlı göğüs ağrısı ve infarktüs, bunama, idrar kaçırma, konuşma bozukluğu görülebilir.

HAMİLELERDE FRENGİ / SİFİLİZ

Hamile sifiliz hastalarında anne karnındaki bebeğe bulaş görülebilir. Erken doğum, ölü doğum, düşük doğum ağırlıklı bebek doğumuna neden olabilen sifiliz bebekte ilk 3 aydan itibaren belirti vermeye başlar. 5. Ayda ise tüm sistemlere yayılır.

Doğum sırasında eğer annenin genital bölgesinde yaralar var ise bebeğe geçiş görülebilir.

Ftüste karaciğer-dalak büyümesi, sarılık, kansızlık, döküntüler, lenf bezi büyümeleri, göz-kemik tutulumları, menenjit, sinir felçleri, ölü doğum

Doğum sonrası ise katarakt, sağırlık ve konvülziyon (nöbet geçirme),

2 yaş sonrası ise Hutchinson dişleri denilen özel diş yapısı, duyma kusuru, mental gerilik (zekâ geriliği), semer burun görülür.

Erken tanı ve tedavi bu nedenle anne ve bebek için hayati önem taşır.

SİFİLİZ / FRENGİ TANISI VE TEDAVİSİ

Sifiliz tanısı oldukça kolaydır. Kan testi ile tanı konulabilmektedir. nontreponemal (RPR, VDRL) ve treponemal (FTA-ABS, TPHA) testleri ile tanı konur.

Gebe kadınlarda bu testlerin rutin olarak yapılmasında yarar vardır.

Eşi veya partneri ve hastalık sırasında veya sonra doğan çocukları varsa tetkik edilir.

Konjenital frengi söz konusu ise ailenin diğer bireyleri muayene edilir.

Frengi teşhisi konulur konmaz hiç vakit kaybetmeden hasta bilgilendirilerek tedavi edilmelidir.

Tedavide penisilin grubu ilaçlar kullanılır ve oldukça başarılı sonuç verir. Bulaş durumuna göre partner veya partnerler, çocuk ve yenidoğan tedaviye dahil edilebilir. Hasta testleri negatif olana dek 3-6 aylık aralıklarla izlenir.

Sifiliz testi pozitif olan kişi için cinsel yolla bulaşan diğer hastalıkların da taranması çok önemlidir.