Balıkesir Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr Lütfiye Tomak | Aile Planlaması ve Korunma Yolları Hakkında Ayrıntılı Bilgiye Yazımızdan ve İletişim kanallarımızdan ulaşabilirsiniz.
GEBELİKTEN KORUNMA | AİLE PLANLAMASI NEDİR?
İstediğiniz zaman, istediğiniz sayıda çocuk sahibi olmanıza yardımcı olan yöntemlerdir. Amaç kadının yumurtası ile erkeğin sperminin buluşmasını engelleyerek gebelik oluşmasını engellemektir. Anne ve çocuk sağlığını korumaya yardımcı olur. Her yöntem kişiye özeldir. Gebelikten korunma her iki çiftinde sorumluluğundadır.
Kadının Kullanabileceği Yöntemler
- Gebeliği önleyici haplar
- Rahim İçi Araç (RİA-Spiral)
- Gebeliği Önleyici İğneler
- Deri Altı Çubuğu
- Vajinal Halka
- Kadın Kondomu
- Spermisitler – Vajinal Fitiller
- Tüplerin Bağlanması
Erkeklerin Kullanabileceği Yöntemler
- Erkek Kondomu (Prezervatif)
- Tohum Kanallarının Bağlanması (Vazektomi)
*** Ertesi gün hapı sürekli olarak uygulanabilecek bir yöntem değildir. Kürtaj bir korunma yöntemi değildir. Vajinayı su veya çeşitli maddelerle yıkama bir korunma yöntemi değildir.
Geleneksel Yöntemler
- Geri Çekme (boşalma öncesi penisten gelen sıvılarda da gebeliğe neden olacak miktarda sperm bulunduğundan boşalmadan önce erkeğin penisini vajinadan çekmesi gebelik oluşmasına engel olmayabilir. Gebelik riski yüksektir.
- Emzirme ( Emzirme sadece bebek anne sütü ile besleniyor ise ve ek hiç bir gıda verilmiyor ise, anne sık aralarla günde en az 6-10 kez emziriyor ise, anne adet görmüyor ise gebelikten korur. Bu üç koşuldan birinin sağlanmaması durumunda gebelikten korumaz.)
DOĞUM KONTROL HAPLARI
Gebeliği önlemek için her gün 1 adet içilen haplardır. İçinde östrojen – progesteron hormonları bulunur.
OLUMLU YÖNLERİ:
- Doğru kullanıldığında %99 etkilidir.
- Adeti düzenler, adet ağrılarını azaltmaya yardımcıdır, kanama miktarını
- azaltır.
- Rahim ve yumurtalık kanserlerine karşı koruyucu etki sağlar.
- Bırakıldığında hemen gebe kalınabilir.
- Kısırlık yapmaz.
UYARILAR / YAN ETKİLER
- Hap her gün aynı saatte unutulmadan alınmalıdır.
- Başka ilaçlarla etkileşebilir. Bu nedenle başka bir nedenle hekime gidildiğinde doğum kontrol hapı kullanıldığı söylenmelidir.
- 35 yaşından büyük, günde 20’den fazla sigara içen kadınlar kullanmamalıdır.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korumaz.
Rahim İçi Araç
( RİA-Spiral )
Bakır ve hormon içeren çeşitleri bulunan T şeklinde, rahim içine yerleştirilen küçük bir araçtır. Döllenme ve yumurtanın yerleşmesini engeller.
OLUMLU YÖNLERİ
- %99 etkilidir ve anında koruma başlar,
- Uzun süreli kullanılır (genellikle 10 yıl)
- Kısırlığa neden olmaz, çıkarılır çıkarılmaz gebe kalınabilir.
- Gebelik olmadığından emin olunan herhangi bir zamanda yapılabilir ancak genellikle adet dönemi tercih edilir.
UYARILAR / YAN ETKİLER
- Uygulama eğitimli sağlık personeli tarafından yapılır.
- Adet süresini ve miktarını arttırabilir,
- Uygulama sonrası 1. ay 3. ay ve sonra her yıl kontrole gidilir.Düzenli olarak yerinden oynayıp oynamadığı kadın tarafından kontrol edilmelidir. (Vajendeki ince ipler ilişki sırasında veya gündelik zamanda rahatsızlık vermez)
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korumaz.
1 veya 3 aylık İğneler
İçinde kadınlık hormonları bulunan iğneler, aylık ve 3 aylık olmak üzere 2 çeşittir. Yumurtamın olgunlaşıp atılmasını ve yerleşmesini önler.
OLUMLU YÖNLERİ
- Doğru kullanıldığında %99 etkilidir.
- Adet sancısı ve kanama miktarını azaltır.
- Rahim ve yumurtalık kanserinden korur,
- Bırakıldığında bir süre sonra gebe kalınabilir. Kısırlığa neden olmaz.
UYARILAR / YAN ETKİLER
- İlk aylar lekelenme olabilir,
- İlk iğne adetin 5. gününde yapılırsa hemen koruma sağlar.
- İğneler aksatılmamalıdır.
- Adet düzensizliğine geçici olarak neden olabilir.
- Başka bir nedenle hekime başvurulur ise mutlaka iğne kullanıldığı söylenmelidir.
- Sağlık personeli tarafından uygulanır.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korumaz.
Deri Altı Çubuklar
ince- yumuşak- deri altına yerleştirilin küçük çubuklardır ve içerisinde progesteron hormonu bulunur. Bu hormon yumurtanın olgunlaşıp atılmasını ve yerleşmesini önler.
OLUMLU YÖNLERİ
- Doğru kullanıldığında %99 etkilidir.
- Adetin ilk 5 günü içinde ve doğumdan 40 gün sonra uygulanabilir.
- Etkisi yerleştirildikten birkaç saat sonra başlar ve 3 yıl devam eder.
- Görünmez ancak elle hissedilir.
UYARILAR / YAN ETKİLER
- Doğru kullanıldığında %99 etkilidir.
- Sağlık personeli tarafından lokal anestezi ile yerleştirilir.
- Çıkarıldıktan sonra gebelik 1 yıla kadar oluşmayabilir.
- Başka bir nedenle hekime gidildiğinde deri altı çubuk kullanıldığı söylenmelidir.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korumaz.
Vajinal Halka
Vajinaya yerleştirilen ve hormon içeren(progesteron ve östrojen) ince, yuvarlak, esnek bir gebelikten korunma halkasıdır. Yumurtanın olgunlaşıp atılması ve yerleşmesine engel olur.
OLUMLU YÖNLERİ
- Doğru kullanıldığında %99 etkilidir.
- Kişi kendi uygulayabilir.
- 3 hafta vajen içinde kalır, adetin 5.günü yerleştirilip 21. günü çıkarılır. Yenisi 7 gün sonra takılır.
- Çıkarıldıktan sonra2-3 gün içinde adet başlar.
- Ağrısızdır.
UYARILAR / YAN ETKİLER
- Belirtilenden daha uzun süre vajen içinde bırakılmamalıdır.
- Lekelenme veya ara kanama olabilir.
- Yanlışlıkla çıkar ise derhal ılık su ile yıkanıp geri takılmalıdır.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korumaz.
- 35 yaş üstü 20 den fazla sigara kullanan kadınlar kullanmamalıdır.
Kadın Kondomu
İlişki öncesi vajinaya yerleştirilen ince silikon kılıftır. Sperm geçişini engeller.
OLUMLU YÖNLERİ
- Doğru kullanıldığında %99 etkilidir.
- Adet düzensizliği veya ağrıya neden olmaz. kana miktarını değiştirmez,
- İlaçlar ile etkileşmez.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korur (doğru kullanıldığında)
- Spermimisit fitiller ile kullanılabilir.
- Kadın kondomu ilişkiden saatlerce önce takılabildiğinden cinsel ilişkiyi kesintiye uğratmaz.
UYARILAR / YAN ETKİLER
- Kullanıldıktan sonra çöpe atılmalıdır.
- Cinsel temas başlamadan takılmalıdır.
- İlişki başladıktan sonra takılır ise cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruyuculuğu olmaz.
- İlk zamanlarda kadın takmakta zorlanabilir.
Spermisitler
Vajinaya yerleştirilen film tablet, köpük, krem, jel, sünger veya fitillerdir. Spermleri etkisiz hale getirir.
OLUMLU YÖNLERİ
- Doğru kullanıldığında %71-%82 arasında etkilidir.
- Kayganlık sağlar.
- Kondom ile birlikte kullanıma uygundur.
UYARILAR / YAN ETKİLER
- Tek başına cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı tam koruma sağlamaz. Kondom ile kullanılırsa tam koruma sağlar.
- Her ilişkide 1 tane kullanılır.
- Eller kullanım öncesi yıkanmalı, ilişkiden 15 dk önce kullanılmalıdır.
- Etkisi 15 dk da başlayıp 1 saat sürer.
Erkek Kondomu
Prezervatif cinsel ilişki öncesi erkeğin sertleşmiş penisine takılan lateks ,ince, esnek kılıftır. Spermlerin rahme ulaşmasını engeller.
OLUMLU YÖNLERİ
- Doğru kullanıldığında %97 etkilidir.
- Doğru kullanıldığında cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korur.
- Yan etkisi yoktur.
- Reçetesiz alınır.
- Muayene gerektirmez.
- Rahim ağzı kanserine karşı koruyucudur.
- Spermisitlerle kullanılabilir.
UYARILAR / YAN ETKİLER
- Her kullanımdan sonra kontrol edilmeli (yırtılmaya yönelik) ve atılmalıdır.
- Yırtılırsa derhal hekime başvurulmalı ve acil korunma yöntemine başvurulması gerekir.
- Cinsel ilişki başlamadan önce yani cinsel temas olmadan, sertleşmiş penise takılmalıdır.
Tüplerin ve Tohum Kanallarının Bağlanması
Kadında yumurtayı taşıyan tüplerin, erkeklerin tohum kanallarının basit bir operasyon ile bağlanmasıdır. Geri dönüşü zor olduğundan kalıcı korunma yöntemi olarak kabul edilir. Bu nedenle çok iyi karar verilmelidir. %99-100 oranda koruma sağlayan bu işlem ömür boyu koruma sağlar. Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korumaz, etkisi hemen başlar, cinsel hayatı etkilemez.
15-30 dk süren işlem sonrası hastaneye yatış gerekmez. genel veya lokal anestezi ile yapılır ve bu nedenle genellikle ağrısızdır. Erkeklerde işlem yapıldıktan sonra yaklaşık 20 boşalma süresince ek bir yöntemle korunmalıdır. Kişi hemen işine veya eve dönebilir. Şiddetli ağrı, kızarıklık, hassasiyet durumlarında hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Ertesi Gün Hapı kullanımı
Ertesi gün hapı düzenli korunma sağlayan bir yöntem değildir. Sürekli kullanımda giderek koruyuculuğu azalır. Korunmasız cinsel ilişkiden en fazla 120 saat tercihen 72 saat içinde alınmalıdır. Prezervatifin yırtılması gibi istenmeyen durumlarda başvurulan bir yöntemdir. Hormon içeren tek kullanımlık haptır. Karın ağrısı, dış gebelik veya adet düzensizliğine neden olma ihtimali vardır. Kadınlar kullanır.
***Korunma yöntemi tercih edilirken kişinin sağlık durumu, gebelik planlama durumu, yaşam stili, çalışma koşulları, partneri ile ilişkisi gibi bir çok faktör göz önünde bulundurulur. Erkek veya kadın her bireye uygun bir korunma yöntemi mutlaka vardır! Lütfen bilgi almaktan çekinmeyin …
Balıkesir gebelik, balıkesir kadın doğum, balıkesir kadın doğum doktoru, balıkesir aile planlaması, balıkesir gebelik, balıkesir doğum, balıkesir kadın hastalıkları, balıkesir kürtaj, balıkesir genital estetik, balıkesir kısırlık tedavisi, balıkesir gebe takibi, balıkesir tüp bebek, balıkesir infertilite, balıkesir vajen estetiği, balıkesir vajinal daraltma, balıkesir menopoz tedavisi, balıkesir jinekolog, balıkesir jinekoloji, balıkesir gebe okulu, balıkesir pelivk taban egzersizleri, balıkesir vajinismus tedavisi, balıkesir normal doğum, balıkesir ağrısız doğum hakkında ayrıntılı bilgi için bize ulaşabilirsiniz.
